Minister van Wonen
Hoe meer je erover hoort en leest, hoe meer je verbijsterd raakt over de manier waarop we met onze problemen omgaan. De regering sprak nog wel eens van een ‘systeem dat piept en kraakt’, bijv. bij de toeslagenaffaire, het herstel van aardbevingschade, opvang asielzoekers, de zorgsector.
Nu hoor je dat de systemen echt zijn vastgelopen. Er is geen oplossing meer mogelijk. Dat wil zeggen, dat er wel oplossingen zijn, maar die ‘mogen niet’. Zo is er het woningprobleem: we willen (lees moeten) 100000 nieuwe woningen per jaar bouwen. Maar de rechterlijke uitspraken over de stikstofuitstoot zijn duidelijk: er is een bouwstop, daar waar bouwen bijdraagt aan de uitstoot. Nou, dat is bijna per definitie zo, of je moet het bouwproces drastisch veranderen: ecologisch houtbouwen, elektrisch werken op de bouwplaats, enz. Daar hebben we al eerder over geschreven. Maar dat zit er voorlopig niet in.
Zo hebben dus twee grote problemen elkaar in een stevige houdgreep.
Daar heeft de minister van bouwen geen boodschap aan. Hij kiepert het probleem over de schutting naar de gemeenten. 40% sociale woningbouw, 30% voor de middenklasse koopwoningen en zo nog wat opdrachten. Zoek het maar uit, maar je bent wel verplicht. Zo werkt het natuurlijk niet. Het is typisch een vorm van kwantiteitsdenken. Stel nu eens als voorbeeld voor een aantal zgn rijke gemeenten, Aa, Bl, Wa,…; ze worden gekenmerkt door veel dure huizen/villa’s en heel weinig huizen uit de klasse ‘betaalbaar’. En die gemeenten gaan dan verplicht een wijk met sociale woningbouw inrichten. Wie gaat daar wonen? Welk huisvestingsprobleem wordt daarmee aangepakt? Kortom, dit is weer een staaltje van het oplaten van een ballonnetje, verpakt als ‘beleid met visie’. Nou ja, het houdt weer een legertje ambtenaren aan het werk (en die moeten ook ergens wonen).
Nou zijn wij er ons wel van bewust dat het gemakkelijk is om aan de zijlijn kritiek te leveren en zelf ook niet met goede suggesties te komen. Maar we hebben wel het recht om oprecht bezorgd te zijn. De veelheid van crisissen en daarbij ook nog een schier hopeloze ellendige oorlog is natuurlijk niet met wat intelligente maatregelen aan te pakken. Niet in Europa met zoveel tegenstrijdige belangen en bedreigingen. Niet in Nederland waar hetzelfde geldt. Wel vinden wij dat er wat minder top-down en wat meer bottom-up zou moeten worden gedacht. In ieder geval dat voor het aannemen van een wet eerst de uitvoering en de vraagstukken en consequenties daarvan goed zijn doordacht en uitgewerkt. Dan gaat kwaliteit prioriteit krijgen boven kwantiteit. In ieder geval proberen wij dat in ons dagelijkse werk toe te passen.
